โรคอ้วนมีผลกระทบอย่างไร ต่อการตั้งครรภ์
โรคอ้วน เป็นภาวะที่มีการสะสมของไขมันในร่างกายมากเกินไปจนส่งผลกระทบต่อสุขภาพ ซึ่งไม่เพียงแต่เป็นปัญหาสำหรับสุขภาพโดยทั่วไปเท่านั้น แต่ยังมีผลกระทบอย่างมากต่อการตั้งครรภ์ ทั้งต่อแม่และทารกในครรภ์ โดยเฉพาะหากไม่ได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด วันนี้เรามาดูสาเหตุ และผลกระทบและความเสี่ยงของโรคอ้วนต่อการตั้งครรภ์กันค่ะ
สาเหตุของการเกิดโรคอ้วน
- ปริมาณอาหารที่รับเข้ามามากกว่าปริมาณการเผาผลาญ และการเคลื่อนไหว
- พฤติกรรมการทานอาหารที่ไม่สมดุล เช่น การทานอาหารหวาน หรือการทานอาหารหมัก หรือการทานอาหารระหว่างวันมากเกินไป
- การพักผ่อนน้อย และการเคลื่อนไหวน้อย ซึ่งอาจจะทำให้มีการเผาผลาญแคลอรี่น้อยลง
- การเป็นโรคแทรกซ้อนที่ส่งผลต่อการเผาผลาญแคลอรี่ เช่น โรคเบาหวาน หรือภาวะซึมเศร้า เป็นต้น
ผลกระทบและความเสี่ยงของโรคอ้วนต่อการตั้งครรภ์
ความเสี่ยงต่อคุณแม่
- ภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์: คุณแม่ที่มีโรคอ้วนมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ เช่น ภาวะครรภ์เป็นพิษ ซึ่งเป็นภาวะความดันโลหิตสูงและมีโปรตีนในปัสสาวะ อาจนำไปสู่ภาวะชักและเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ นอกจากนี้ ยังมีความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์ ซึ่งอาจส่งผลต่อทั้งสุขภาพคุณแม่และทารกในระยะยาว
- ความยากลำบากในการวินิจฉัย: น้ำหนักตัวที่มากเกินไปอาจทำให้การตรวจอัลตราซาวด์เพื่อติดตามพัฒนาการของทารกเป็นไปได้ยากขึ้น และอาจทำให้การวินิจฉัยความผิดปกติของทารกทำได้ล่าช้า
- ภาวะแทรกซ้อนระหว่างคลอด: คุณแม่ที่มีโรคอ้วนมีแนวโน้มที่จะต้องเข้ารับการผ่าคลอดมากกว่าการคลอดธรรมชาติ เนื่องจากอาจมีภาวะคลอดติดขัด หรือทารกมีน้ำหนักตัวมาก นอกจากนี้ ยังมีความเสี่ยงต่อการตกเลือดหลังคลอดและการติดเชื้อหลังผ่าตัดสูงขึ้น
- ปัญหาสุขภาพระยะยาว: โรคอ้วนขณะตั้งครรภ์อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวานชนิดที่ 2 และภาวะซึมเศร้าหลังคลอดในคุณแม่
ความเสี่ยงต่อทารก
- ความผิดปกติแต่กำเนิด: ทารกที่เกิดจากคุณแม่ที่มีโรคอ้วนมีความเสี่ยงสูงที่จะมีความผิดปกติแต่กำเนิดบางชนิด เช่น ความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลาง หัวใจ และกระดูกสันหลัง
- ภาวะทารกตัวโตเกินไป (Macrosomia): ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดมากเกินไป อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างคลอด เช่น การบาดเจ็บจากการคลอด การคลอดยาก และภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำหลังคลอด
- การคลอดก่อนกำหนด: คุณแม่ที่มีโรคอ้วนมีความเสี่ยงสูงที่จะคลอดก่อนกำหนด ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพต่างๆ ของทารก เช่น ปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจและการควบคุมอุณหภูมิร่างกาย
แนวทางดูแลและป้องกัน
แม้ว่าโรคอ้วนจะส่งผลต่อการตั้งครรภ์ แต่หากได้รับการดูแลที่เหมาะสมตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์ ก็สามารถลดความเสี่ยงได้ โดยมีแนวทางเบื้องต้นดังนี้
- ควบคุมน้ำหนักก่อนตั้งครรภ์ ด้วยการปรับพฤติกรรมการกินและออกกำลังกาย
- ตรวจสุขภาพก่อนการตั้งครรภ์ เพื่อวางแผนการดูแลที่เหมาะสม
- ติดตามการตั้งครรภ์อย่างใกล้ชิด กับแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ
- ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น ลดอาหารไขมันสูง ออกกำลังกายเบาๆ อย่างสม่ำเสมอ
โรคอ้วนมีผลต่อการตั้งครรภ์ทั้งในด้านสุขภาพของแม่และทารก ความเข้าใจและการเตรียมความพร้อมตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์ รวมถึงการดูแลที่เหมาะสมระหว่างตั้งครรภ์ จะช่วยลดความเสี่ยงและเพิ่มโอกาสในการคลอดลูกที่แข็งแรงได้อย่างมาก หากคุณกังวลหรือต้องการปรึกษา สามารถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์สูตินรีเวชกรรม โรงพยาบาลลานนา โทร. 052-134777
พญ. สุพัชรี พัวพันธ์
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสูตินรีเวชกรรม